تاندون آشیل پا، استخوان پاشنه پا را به ماهیچه ساق پا متصل می نماید. بالا بودن میزان استرس در شما موجب ایجاد تاندونیت آشیل یا ورم و التهاب تاندون آشیل پا می گردد و همین امر علت اصلی درد در تاندون آشیل پا می باشد. اگر این عارضه درمان نشود منجر به پارگی تاندون آشیل می گردد.
درمان التهاب تاندون آشیل پا بوسیله استراحت، فیزیو تراپی و کفش های طبی مخصوص انجام می گیرد. اما اگر علائم بیماری برطرف نشود ممکن است نیاز به جراحی پیدا کنید .
تاندون آشیل پا چیست؟
تاندون آشیل بزرگترین و قوی ترین تاندون بدن است. این تاندون در پشت استخوان پاشنه پا قرار دارد و استخوان پاشنه را به ماهیچه ساق پا وصل می نماید. تاندون ها رشته های بلند، طناب مانند فیبری و سختی هستند که ماهیچه ها را به استخوان ها متصل می نمایند. تاندون آشیل پا، با بلند کردن پا از زمین به شما کمک می کند تا راه بروید، بدوید و بپرید. این تاندون بسیار قوی و مقاوم است اما داشتن استرس بیش از حد می تواند به آن آسیب برساند .
علل ایجاد التهاب تاندون آشیل پا
التهاب تاندون آشیل پا ناشی از فشارهای مکرر و شدید بر روی تاندون آشیل، که بافت نواری است که عضله ساق پا را به پاشنه متصل میکند، ایجاد میشود. وقتی شما راه میروید، دویده، پریده یا روی انگشتان پا ایستاده میشوید، این تاندون در حال کار است.
ساختار بافت تاندون آشیل با پیر شدن ضعیفتر میشود و این وضعیت آن را به آسیب دیدگی تمایل میدهد. این مشکل به ویژه در افرادی رخ میدهد که تنها گاهی ورزش میکنند و یا ناگهان شدت برنامه دویدن خود را افزایش میدهند.
انواع التهاب تاندون آشیل پا
بر اساس اینکه کدام قسمت از تاندون آشیل پا تحت تاثیر التهاب قرار گرفته تاندونیت آشیل به دو نوع تقسیم بندی می شود.
- التهاب تاندون آشیل درغیر محل اتصال: در این حالت فیبر های وسط تاندون شروع به شکستن و ورم کردن و ضخیم شدن می نمایند. این نوع از تاندونیت آشیل بیشتر در افراد جوان تر و فعال تر دیده می شود.
- التهاب تاندون آشیل در محل اتصال: در این حالت قسمت پایینی پاشنه پا تحت تاثیر قرار می گیرد یعنی جایی که تاندون به استخوان پاشنه متصل می شود .این نوع عارضه می تواند برای هر کسی رخ دهد حتی افرادی که فعالیت چندانی ندارند اما بیشتر از همه در افرادی دیده می شود که از تاندون پای خود استفاده زیادی می کنند مانند دوندگان مسیرهای طولانی.
عواملی که خطر ابتلا به تاندونیت آشیل را افزایش می دهد
عواملی که ممکن است احتمال ابتلا به التهاب تاندون آشیل را افزایش دهد عبارتند از:
- جنسیت: التهاب تاندون آشیل معمولا در مردان بیشتر دیده می شود.
- سن: هر چه سن شما بیشتر باشد احتمال ابتلا به تاندونیت آشیل بیشتر می شود.
- مشکلات فیزیکی بدن: صاف بودن کف پا می تواند موجب شود که فشار بیشتری روی تاندون آشیل وارد شود. همچنین چاقی مفرط و گرفتگی عضلات ساق پا فشار وارده بر تاندون آشیل را افزایش می دهد.
- نوع انتخاب ما در تمرینات ورزشی: دویدن با کفش های کهنه ریسک ابتلا به التهاب تاندون آشیل را افزایش می دهد. درد تاندون در هوای سرد بیشتر می شود تا هوای گرم و دویدن در زمین های تپه ای یا سربالایی شما را مستعد ابتلا به التهاب تاندون آشیل می نماید.
- شرایط پزشکی: افرادی که مبتلا به پزوریازیس و یا فشار خون بالا هستند بیشتر در معرض ابتلا به تاندونیت آشیل می باشند.
- داروها: استفاده انواع خاصی از آنتی بیوتیک ها به نام فلوروکینولون ها با افزایش خطر ابتلا به التهاب تاندون آشیل مرتبط هستند.
علائم التهاب تاندون آشیل پا
درد ناشی از التهاب تاندون آشیل پا معمولا بصورت یک درد خفیف در پشت ساق پا، یا بالای پاشنه پا بعد از دویدن و یا سایر فعالیت های ورزشی ظاهر می شود. سپس دردهای شدید تری بعد از دویدن به مدت طولانی، بالارفتن از پله و یا دویدن با سرعت زیاد خود را نشان می دهد. همچنین احتمال دارد در هنگام صبح حساسیت و یا سفتی در این ناحیه احساس کنید که البته با کمی فعالیت برطرف می شود.
تشخیص التهاب تاندون آشیل پا
پزشک شما در طول معاینات فیزیکی که روی شما انجام می دهد، به آرامی بر روی نواحی آسیب دیده فشار می آورد تا محل دقیق درد، التهاب و حساسیت را مشخص نماید. او همچنین میزان انعطاف پذیری، هم ترازی، دامنه حرکات و عکس العمل های حرکتی در پاها و مچ ها را ارزیابی می نماید.
آزمایشات تصویر برداری
پزشک ممکن است یک یا چند آزمایش از آزمایشات زیر را برای ارزیابی وضعیت شما تجویز کند.
- اشعه ایکس: اگرچه اشعه ایکس نمی تواند بافت های نرم، مانند تاندون ها را نشان دهد با این حال به رد کردن سایر بیماری هایی که علائم مشابهی با تاندونیت دارند کمک می کند.
- سونوگرافی: این دستگاه از امواج صوتی برای نشان دادن بافت هایی مانند تاندون ها استفاده می نماید. سونوگرافی می تواند تصاویری زنده از تاندون آشیل پا در حال حرکت در اختیار ما قرار دهد. سونوگرافی داپلر رنگی نیز چگونگی جریان خون را در اطراف تاندون ارزیابی می نماید.
- تصویر برداری با تشدید امواج مغناطیسی (MRI): با استفاده از امواج رادیویی و یک آهنربای بسیار قوی دستگاه (MRI) می تواند تصاویر بسیار دقیقی از تاندون آشیل پا در اختیار ما قرار دهد.
درمان التهاب تاندون آشیل پا
با اقدامات مراقبتی از خود خیلی خوب می توانید التهاب تاندون آشیل خود را کنترل کنید. اما اگر علائم تاندونیت آشیل شما شدید و پایدار باقی بماند، پزشک شما احتمالا درمان های دیگری را نیز پیشنهاد می کند.
داروها
اگر استفاده از داروهای ضد درد غیر نسخهای مانند ایبوپروفن (Advil، Mortin، IB) و ناپروکسن (Aleve) کافی نباشد، پزشک ممکن است داروهای قویتری را برای کاهش التهاب و درد به شما تجویز کند.
فیزیوتراپی
فیزیوتراپیست در روند درمان، ممکن است از روشهای زیر برای شما استفاده کند:
- تمرینات: فیزیوتراپیست تمرینات کششی و تقویتی خاصی را برای بهبود و تقویت تاندون آشیل پا و ساختار حمایتی آن تجویز میکند. یک تمرین تقویتی خاص به نام تمرین تقویت غیرمرکزی مورد استفاده قرار میگیرد که در آن شما با آرامی وزنهای را با استفاده از پا به بالا و پایین میبرید. این تمرین به ویژه برای درمان مشکلات پایدار تاندون آشیل بسیار مفید است.
- استفاده از دستگاههای ارتز: این وسیله شبیه به یک کفش یا گوه است که روی پا قرار میگیرد و پاشنه پا را بالا میبرد و با استفاده از بالشتکی که در آن قرار دارد، فشار روی تاندون آشیل را کاهش میدهد.
- استفاده از دستگاه شوک ویو: این دستگاه دارای امواج صوتی بسیار قوی است و برای کاهش درد و بهبودی استفاده میشود.
- استفاده از آتل: برای حفظ تاندون آشیل پا در حالت کشیده هنگام خواب، از آتل استفاده میشود.
درمان های خانگی
- استراحت: انجام فعالیت هایی که به تاندون شما فشار وارد می کند را متوقف کنید و فعالیت هایی را که فشار کمتری به تاندون آشیل وارد می کند، مانند شنا کردن، را جایگزین کنید.
- یخ: در صورت نیاز به مدت حد اکثر 20 دقیقه در طول روز تاندون خود را با یخ کمپرس کنید .
- فشرده کردن: تاندون را به وسیله یک نوار ورزشی یا باند جراحی محکم ببندید.
- بالا بردن: برای کاهش تورم دراز بکشید و پای خود را آنقدر بالا ببرید تا در ارتفاع بالای قلب شما قرار بگیرد.
عوارض التهاب تاندون آشیل
درد، که به عنوان شایعترین عارضه التهاب تاندون آشیل شناخته میشود، ممکن است حداقل 2 تا 3 ماه طول بکشد تا بهطور کامل بهبود یابد. همچنین، در هنگام راه رفتن یا ورزش کردن ممکن است با مشکل روبهرو شوید و احتمالاً تاندون و یا استخوان پاشنه شما شکلهای تغییر دهد.
افراد مبتلا به التهاب تاندون آشیل ممکن است همچنین دچار پارگی تاندون آشیل شوند. این اتفاق زمانی رخ میدهد که پارگی در رشتههای داخلی تاندون شدیدتر شده و به پارگی جزئی یا حتی کامل تاندون منجر میشود.
شنیدن صدای “پاپ” از پشت پاشنه یا ساق پا نشانهای از پارگی تاندون آشیل است و این وضعیت به طور کامل اورژانسی است. احتمالاً برای ترمیم آن نیاز به عمل جراحی خواهید داشت. اگر بعد از عمل، دستورات پزشک را رعایت نکنید و همچنان فشار روی تاندون آشیل خود را اعمال کنید، عوارض ممکن است شدیدتر شده و تاندون مجدداً پاره شود.
پیشگیری از التهاب تاندون آشیل پا
برای کاهش خطر ابتلا به تاندونیت آشیل :
- قبل از تمرینات بدنی و ورزش کردن بدن خود را گرم کنید. روی تمرینات کششی مخصوصا” کشش عضلات ساق پا تمرکز کنید.
- برای جلوگیری از اعمال فشار مکرر بر روی تاندون آشیل پا تمرینات مختلفی انجام دهید.
- مدت زمان و شدت تمرینات خود را به تدریج و نه یکباره افزایش دهید.
- سعی کنید که در تمام طول سال روی فرم باشید و عضلات خود را فعال نگه دارید.
- کفش های مناسبی به پا کنید که پاهای شما را خوب حفظ کند.
- از دویدن در سربالایی و سطوح ناهموار خودداری نمایید .
اگر متوجه علامت التهاب تاندون آشیل مانند درد شده اید کاری که مشغول انجام آن هستید متوقف کرده و به همراه خود اطلاع دهید.
سوالات متداول
در مورد درد تاندون آشیل چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر علائم زیر را دارید به همراه خود بگویید و یا به یک مرکز فوریت های پزشکی مراجعه نمایید.
- علائمی که پس از گذشت چند هفته بهبود نیافته اند.
- دردشدید
- علائم پارگی تاندون (بخصوص اگر صدای ترکیدن شنیدید).
التهاب تاندون آشیل پا چقدر طول میکشد؟
اگر درمان را ادامه دهید، التهاب تاندون آشیل شما بین 6 هفته تا حداکثر چند ماه بهبود خواهد یافت. برای جلوگیری از التهاب مجدد تاندون آشیل، سعی کنید همواره به فرم صحیح توجه کنید.
آیا راه رفتن با تاندونیت آشیل اشکالی ندارد؟
اگر التهاب تاندون آشیل خفیف باشد معمولا راه رفتن بلا مانع است.
علت شدیدتر شدن التهاب تاندون آشیل چیست؟
اگر دائما استرس داشته باشید، بدن شما قادر نخواهد بود تاندون آسیب دیده را ترمیم کند و درنتیجه درد ادامه می یابد.
آیا باید به تاندون آشیل دردناک کشش وارد کنیم؟
شما باید به طور منظم با تاندون آشیل پای خود حرکات کششی انجام دهید. حتی زمانی که احساس سفتی و یا درد نمی کنید به کشش ادامه دهید.
